نیروی انسانی و تجهیزات آزمایشگاهی دقیق و مناسب، اصلی ترین سرمایه های هر آزمایشگاه هستند. قدم اول انتخاب و خرید دستگاه ها و تجهیزات آزمایشگاهی بادوام و متناسب با فعالیت های آزمایشگاه است. اما این که این تجهیزات چقدر عمر می کنند کاملا به نحوه استفاده و نگهداری آن ها بستگی دارد. پرسنل کارآزموده و آموزش دیده می توانند بهترین استفاده را از دستگاه های آزمایشگاهی کنند. در واقع منظور از بهترین استفاده، انجام آنالیزهای مربوطه به دستگاه در مواقع لزوم و کنترل های دوره ای، کالیبراسیون به موقع و نگهداری مطابق اصول در مواقعی که از دستگاه استفاده نمی شود، است.
کارشناسان رویان ایران باتوجه به تجربه ای که در زمینه انواع دستگاه های آزمایشگاهی طی سالیان فعالیت به دست آورده اند، مهم ترین نکاتی که در استفاده و نگهداری انواع تجهیزات آزمایشگاهی ضروری است را در یک لیست خلاصه اما جامع جمع آوری کرده اند. با رعایت این نکات می توانید اطمینان داشته باشید که نه تنها نتایج دقیق تر به دست می آورید، بلکه دستگاه های آزمایشگاهی آزمایشگاه شما طول عمر مفید بیشتری خواهند داشت. در نتیجه این اقدامات صرفه جویی قابل توجهی در وقت و منابع مالی می شود و به کارایی کلی آزمایشگاه کمک می کنند.
1. دفترچه راهنمای محصول را با دقت بخوانید
قبل از استفاده از هرکدام از دستگاه های آزمایشگاهی لازم است که دفترچه راهنمای کاربر را به دقت مطالعه کنید. سازنده دستگاه اطلاعات مهمی از قبیل نحوه استفاده و نگهداری دستگاه و اقدامات ایمنی ضروری است. پیروی از دستورالعمل های سازنده به جلوگیری از آسیب دستگاه کمک می کند.
برخی از شرکت های سازنده فیلم های آموزشی ویژه دستگاه ها رو در پلتفرم های آنلاین مانند یوتیوب و لینکدین نیز قرار می دهند. با مشاهده این فیلم ها درک عملکرد دستگاه بسیار ساده تر خواهد بود.
2. آموزش تخصصی به پرسنل
باید کاربرانی که در شرح وظایف آن ها استفاده از دستگاهی خاص است، آموزش های لازم را ببینند. بنابراین مسئول آزمایشگاه باید برنامه آموزشی جامعی را تدارک ببیند که طی آن کاربر به تمام اصول استفاده از دستگاه، تمیز کردن آن و رفع عیب های احتمالی کاملا مسلط شود. ضمنا تمام این موارد جز مستندات دستگاه باید ثبت شود و در صورت نیاز در اختیار کاربر قرار گیرد. آموزش ها مطابق با تغییرات باید به روز شود و جدیدترین اطلاعات در مورد دستگاه به کاربر داده شود.
3. بررسی دوره ای، کالیبراسیون و ولیدیشن
بسیار مهم است که همه دستگاه های آزمایشگاهی به صورت دوره ای و منظم مورد بازرسی توسط افراد خبره قرار بگیرند. جدی گرفتن این کنترل ها به جلوگیری از آسیب های جدی به دستگاه کمک مهمی می کند. کارشناسان مروبطه نقش دستگاه را به سرعت تشخیص می دهد و اقدام به رفع آن می کند. نتیجه این سرعت در تشخیص حفظ دستگاه با تنظیمات مجدد، تعمیر یا تعویض قطعه مشکل دار است که قطعا هزینه آن بسیار کمتر از خرید دستگاهی جدید یا تعمیرات اساسی است.
از طرف دیگر کالیبراسیون دوره نیز کمک می کند که کاربر به دقت و تکرارپذیری نتایج به دست آمده از آنالیزهایی که به وسیله دستگاه انجام می شود اطمینان داشته باشد.
دستگاه های برخی از آزمایشگاه ها باید گواهی های کالیبراسیون را مطابق با استانداردها و ایزوهای مربوط دریافت کنند. شرکت های همکار استاندارد این گواهی ها را پس از بررسی های دستگاه صادر می کنند که برای زمان مشخصی معتبر هستند.
4. تمیز کردن اصولی دستگاه ها
تمیز کردن منظم دستگاه های آزمایشگاهی برای حذف گرد و غبار یا هر گونه آلودگی که از انجام آزمایش ها ایجاد شده و ممکن است بر دقت نتایج تاثیر بگذارد یا نمونه ها را آلوده کند، کاملا ضروری است. حتما مطابق دفترچه راهنمای کاربر دستگاه ها از روش و شوینده های مناسب استفاده کنید. قبل از استفاده مجدد از دستگاه حتما از خشک بودن کامل دستگاه ها اطمینان حاصل کنید.
بهتر است زمانی که از دستگاه استفاده نمی کنید پوشش یا کاوری مخصوص روی آن قرار دهید تا از آلودگی های آزمایشگاه و گرد و غبار جلوگیری شود.
5. حفظ شرایط محیطی مناسب برای دستگاه
محل قرار دادن دستگاه های مختلف در آزمایشگاه ها بسیار مهم است. باتوجه به نوع دستگاه باید فضایی مناسب را در نظر بگیرید. همچنین شرایط محیطی مانند نور، دما و رطوبت در عملکرد و طول عمر دستگاه ها تاثیر دارند. به عنوان مثال ترازو آزمایشگاهی به هیچ عنوان نباید در معرض نور مستقیم خورشید و جریان هوا قرار گیرید. انکوباتور آزمایشگاهی باید با فاصله ای مناسب از دیوار، سایر دستگاه ها و به دور از نور خورشید روی سکوی آزمایشگاه قرار گیرد به طوری که جریان هوا در اطراف آن برقرار باشد.
به هیچ عنوان روی دستگاه های آزمایشگاهی، سایر تجهیزات و دستگاه ها را قرار ندهید. گاها دیده می شود که در برخی از آزمایشگاه ها به دلیل کمبود فضا این اتفاق می افتد.
از برخورد های سریع و خشن و جابه جایی های متعدد خودداری کنید. برای به حداقل رساندن خطر خراشیدگی، شکستگی یا آلودگی هنگام نگهداری یا حمل تجهیزات از پوشش های محافظ استفاده کنید.
6. همکاری با تکنسین های حرفه ای و با تجربه
در صورت بروز مشکلات فنی پیچیده پیشنهاد می شود از خدمات پس از فروش شرکت سازنده استفاده کنید. اگر به شرکت سازنده دسترسی مستقیم نداشتید از یک تکنسین با تجربه کا سناخت کامل نسبت به دستگاه شما دارد کمک بگیرید. تلاش برای تعمیر تجهیزات بدون دانش و تخصص مناسب می تواند منجر به آسیب بیشتر و به خطر افتادن عملکرد صحیح دستگاه های تخصصی آزمایشگاهی شود.
7. مستندسازی همه فعالیت ها
همه فعالیت هایی که با دستگاه انجام می شود اعم از فعالیت های آزمایشگاهی، تعمیرات، کنترل ها، کالیبراسیون، تعویض قطعات با تاریخ و ذکر نام کارشناس مربوطه باید در یک لاگ بوک ثبت شود. این کار بسیار کمک کننده است.
درنهایت، با پیروی از این 7 نکته مهم که برای حفظ و نگهداری تجهیزات آزمایشگاهی تدوین شده است، می توانید از نتایج دقیق و قابل اعتماد و در عین حال به حداکثر رساندن طول عمر تجهیزات آزمایشگاهی اطمینان حاصل کنید. به یاد داشته باشید، نگهداری مناسب از این دستگاه ها منجر به آزمایش های کارآمد و صرفه جویی در هزینه در دراز مدت می شود.
پایان رپورتاژ اگهی
