مهریه مال و عملی است که مرد در زمان خوانده شدن خطبه عقد نکاح، به همسر خود می پردازد یا مکلف می شود که آن را پرداخت کند. در قرآن و شرع مقدس اسلام بیان شده است که در نکاح دائم و موقت باید مهریه مشخص شود. قانون کشور ما از دین ما اقتباس گرفته شده است، به همین دلیل طبق قانون ما زن حق انتخاب صداق به هر میزانی را دارد و این قانون مبلغ مشخصی برای آن ذکر نکرده است. صداق حق زن است که ممکن است به هر مبلغی باشد ولی باید ارزش مالی داشته باشد، یعنی اینکه قابلیت این را داشته باشد که قیمت گذاری شود یا به پول نقد تبدیل شود. مهریه اگر انجام کاری باشد، عرفا می بایست پولی در مقابل انجام آن کار پرداخت شود. اگر خرید وسیله ای است باید آن وسیله ارزش مالی یا منفعت مشروع عقلانی داشته باشد.
همانطور که ذکر کردیم هم در عقد دائم و هم در عقد موقت، مهریه مشخص می شود، با این تفاوت که در عقد دائم اگر حین خواندن صیغه عقد مهریه مشخص نشده باشد عقد صحیح است و بعد نیز می توان آن را مشخص کرد. ولی عقد موقت در صورتی صحیح است که صداق حین جاری کردن صیغه عقد مشخص شده باشد.
محاسبه مهریه به نرخ روز
همانطور که ذکر کردیم در زمان خواندن خطبه عقد باید میزان مهریه مشخص شده باشد، ولی مبلغ آن به هر میزانی که باشد در حین خواندن خطبه به زن تعلق می گیرد. طبق قانون ۱۰۸۲ قانون مدنی به محض خواندن خطبه عقد، زن بر صداق مالکیت دارد و این اختیار را دارد تا هر نوع تصرفی را در آن داشته باشد. به این ماده دو تبصره اضافه شده که بر اساس تبصره یک، در صورتی که صداق، وجه رایج باشد بر اساس تغییرات شاخص قیمت سالانه زمان تادیه، نسبت به سال اجرای عقد به وسیله بانک مرکزی مشخص می شود. پس این مبلغی که بر عهده مرد است بعد از تبدیل مهریه به نرخ روز پرداخت می شود.
بر اساس این ماده قانونی و تبصره آن، در صورتی که زن درخواست صداق کند و یا مرد جهت بری الذمه شدن بخواهد آن را به همسرش بپردازد بر اساس شاخص قیمت سالانه که توسط بانک مرکزی تعیین می شود مهریه پرداخته می شود. در غیر این صورت مرد مدیون همسرش است. مثلا مردی در سال ۷۰ حدود ۲۰ میلیون وجه نقد در حین عقد مهریه همسر خود کرده و در سال ۱۴۰۱ می خواهد آن را پرداخت کند تا بری الذمه شود.
در اینصورت محاسبه مهریه به نرخ روز 1401 انجام خواهد شد. لذا مرد اگر ۲۰ میلیون را پرداخت کند بری الذمه نخواهد شد بلکه باید تبدیل مهریه به نرخ روز صورت گیرد. محاسبه مهریه به نرخ روز ۱۴۰۲ باید این فرمول اجرا شود.
(عدد شاخص در سال ÷ عدد شاخص در سال وقوع عقد) × مبلغ درج شده در عقدنامه
پایان رپورتاژ آگهی
