دریچه هوا به دریچه‌هایی که برای کنترل هوای ورودی و خروجی یک کانال هوا مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ اصطلاحا دریچه هوا می‌گویند. منظور از “کنترل جریان هوا” درحقیقت تنظیم مقدار و فشار هوای ورودی و خروجی و حتی قطع و وصل کردن جریان هوا می‌باشد .
جنس دریچه هوا
دریچه‌های هوا در جاهای مختلف و متنوعی استفاده می‌شوند. به همین دلیل آنها را متناسب با نوع و مکان استفاده، از مواد اولیه مختلفی می‌سازند. معمول‌ترین گزینه‌ها برای تولید آن عبارتند از فلز، پلاستیک و چوب ام‌دی‌اف می‌باشند. انواع دریچه هوای فلزی عبارتند از آلومینیومی و آهنی که هریک دسته‌بندی‌های مخصوص به خود را دارند.
نصب دریچه هوا
نصب انواع مختلف دریچه هوا بسیار آسان است. اما هنگام نصب دریچه‌های هوا باید چند نکته مهم را به خاطر بسپارید. پیش از هرچیز، یادتان نرود که دریچه‌های هوا باید حتما در محیط خشک و بدون رطوبت نصب شوند. به‌علاوه، بهتر است دریچه هوا را جایی نصب نمایید که در هر شرایطی و هر فصلی به آن دسترسی داشته باشید. در نهایت، باید دقت کنید تا دریچه هوایی را انتخاب کنید که جنس و اندازه آن برای محیط مورد نظر شما مناسب باشد.
انواع دریچه هوا آلومینیومی
بیشترین نوع دریچه هوا موجود در بازار، دریچه هوا آلومینیومی است که به صورت وسیع و گسترده‌ای در صنعت تولید دستگاه‌های تهویه هوا مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این نوع دریچه‌های هوا همه بخش‌ها، از پره‌های دمپر گرفته تا فریم و… همه از جنس آلومینیوم هستند. دریچه‌های هوای آلومینیومی انواع مختلف و متنوعی دارند که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
دریچه هوا آلومینیومی خطی
دریچه هوا خطی می‌تواند با دمپر یا فاقد آن باشد. این نوع از دریچه‌های هوا در انواع مختلف زاویه‌دار، طرح اسلوت و کله قندی تولید و عرضه می‌شوند. دریچه هوا از نوع خطی زاویه‌دار دارای تعدادی تیغه زاویه‌دار هستند که مسئولیت هدایت هوا را در مسیرهای مختلف به صورت هم‌زمان یا جداگانه برعهده دارند.
دریچه‌های هوای خطی با طرح اسلوت دارای تعدادی تیغه به شکل حرف Tبا ضخامت بالا می‌باشند . فاصله بین این تیغه‌ها نسبتا بیشتر بوده و این امکان خروج هوا از هر لایه این نوع دریچه هوا را بیشتر می‌کند. شکل تیغه‌های موجود در دریچه‌های هوای خطی کله‌قندی نیز شکلی مشابه دریچه‌های هوا با طرح اسلوت دارند که وظیفه دارند هوا را با زاویه صفر درجه وارد کنند.
دریچه هوا آلومینیومی شبکه‌ای
همان‌طور که از نام آن هم به وضوح پیداست؛ این نوع از دریچه‌های هوا دارای ظاهری مشبک و به عبارتی لانه‌زنبوری هستند. این نوع از دریچه هوا قابل نصب شدن در بر جاهای مختلفی مانند سقف، دیوار یا حتی سقف‌های کاذب می‌باشد. دریچه‌های هوای شبکه ای در صورت استفاده شدن در سیستم‌های دمشِ هوا، می‌توانند حاوی دمپر باشند و در صورتی که برای سیستم‌های برگشت هوا استفاده شوند، نیازی به دمپر ندارند.
دریچه هوا آلومینیومی سقفی
این نوع از دریچه‌های هوای آلومینیومی مسئولیت پخش هوا را به چهار طرف از طریق سقف برعهده دارند. این چهار طرف همواره بر اساس شرایط و محیط قابل تنظیم هستند. این نوع از دریچه‌های هوا هم برای دستگاه‌های دمش هوا و هم برای دستگاه‌های مکش هوا قابل استفاده هستند.
دریچه‌های هوا آلومینیومی سقفی هم به صورت با دمپر و هم به صورت بدون دمپر تولید و عرضه می‌شوند. این دریچه‌های هوا قابل نصب به سقف اصلی یا سقف کاذب می‌باشد. دلیل پرکاربرد بودن دریچه‌های هوای آلومینیومی سقفی این است که قادر به ریزش هوا به شکل غیرعمود به فضا می‌باشند.
دریچه هوای آلومینیومی دایره ای
این نوع دریچه هوا در شکل‌های مختلفی از قبیل بلندگویی، مشبک، کروی شکل و…. دیده می‌شود. در این بخش هر یک از این انواع را به اختصار بررسی می‌نماییم:
دریچه هوای آلومینیومی دایره‌ای بلندگویی
دریچه‌های هوای آلومینیومی بلندگویی قدمتی بیشتر از دیگر انواع دارد و به طبع، معروف تر هم هست. این نوع دریچه هوا شکلی لایه لایه، با لایه‌های کروی شکل موازی، دارد. در مکانهایی که ارتفاع نسبتا کم‌تری دارند، از این نوع دریچه هوا استفاده می‌شود. دریچه هوای بلندگویی در اندازه‌های مختلف و متنوع، با دمپر و بدون دمپر، براساس خواست و نیاز مشتری تهیه و عرضه می‌شوند.
دریچه هوای آلومینیومی دایره‌ای شبکه ای
دریچه هوای آلومینیومی دایره‌ای شبکه ای در سطح مقطع خود ظاهری لانه زنبوری دارد و برای مکانهایی با ارتفاع نسبتا بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این نوع دریچه هوا هم برای دستگاه‌های رفت هوا و هم برای دستگاه‌های برگشت هوا استفاده می‌کنند که درحالت اول نیازمند دمپر بوده و در حالت دوم نیازی به وجود دمپر ندارد.
دریچه‌های هوای آلومینیومی دایره ای کروی
دریچه‌های هوای آلومینیومی دایره ای کروی دارای امکان چرخش سیصد و شصت درجه می‌باشد. به علاوه، از نظر شکل ظاهری کاملا جذاب و مدرن است و کارایی خیلی بالایی دارد چرا که هوا را به طور مساوی در تمام جهات پخش می‌کند. به همین دلیل است که از این نوع دریچه هوا به طور گسترده ای در محیط‌های مختلف تجاری و مسکونی و… مورد استفاده قرار می‌گیرد.
دیگر انواع دریچه‌های هوا آلومینیومی
مواردی که پیش از این به آنها اشاره کردیم تنها بخشی از مهم‌ترین انواع دریچه‌های هوای آلومینیومی می‌باشد و انواع بسیار زیادی از این نوع دریچه هوا وجود دارد. به عنوان مثال می‌توان به دریچه هوای آلومینیومی پادری، دریچه هوای آلومینیومی گریل باران گیر، دریچه هوای آلومینیومی اتاق عمل، دریچه هوای آلومینیومی خورشیدی، دریچه هوا پادری و دیگر موارد مشابه اشاره کرد که در این متن مجال بررسی تمام آنها وجود ندارد.
انواع دریچه هوا آهنی
تا اینجا انواع مختلف دریچه‌های هوای آلومینیومی را باهم بررسی کردیم. فلز دیگری که به عنوان ماده اولیه در ساخت دریچه‌های هوای فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرد، آهن است. دریچه‌های هوای آهنی به معروفیت نوع آلومینیومی آن نیست. اما این نوع از دریچه‌های هوا هم مانند دریچه‌های هوای آلومینیومی انواع مختلف و متنوعی دارد. در ادامه به مهم‌ترین انواع دریچه هوای آهنی اشاره می‌کنیم:
دریچه هوای آهنی چند سمتی سقفی
این نوع دریچه‌های هوا به شکل‌های مختلف و متنوعی از قبیل یک سمتی، دو سمتی، سه سمتی و چهار سمتی تولید می‌شوند. این نوع دریچه‌های هوا از یک فریم و چند پره آهنی گریل ساخته شده از ورقه‌های آهنی ساخته شده است. اگر پره‌ها به یک سو باشند، دریچه هوا یک سو سمتی است. اگر به صورت اِل شکل قرار گرفته باشند، دریچه هوا دو سمتی است. اگر به حالت یو شکل باشد، سه سمتی بوده و اگر به شکل مربعی باشند، دریچه هوا چهار سمتی است.
دریچه هوا آهنی طرح جدید
این نوع دریچه‌های هوا معمولا یک فریم سه سانتی و یک دمپر تنظیم کننده هوا دارند و تیغه‌های عمودی برای تنظیم جهت هوا در جلوی خود دارد. این نوع دریچه هوا ممکن است در سایزها و اندازه‌های متنوع و مختلفی ساخته و عرضه شود که معیار آن خواست و نیاز مشتری می‌باشد.
دریچه هوا آهنی اتاق عمل
این نوع از دریچه هوای آهنی را می‌توان با استفاده از ورق‌های نازک و کم ضخامت آهنی نیز تولید کرد. دریچه‌های هوای آهنی اتاق عمل به طور معمول دارای یک فریم ساخته شده از ورقه آهنی است. به علاوه، داخل دریچه هوا نیز از یک صفحه پانچ ساخته شده است.
دریچه هوای آهنی با پره زد شکل
نوع دیگر دریچه هوای آهنی، دریچه هوای آهنی با پره زد شکل می‌باشد. این نوع از دریچه‌های هوا به طور تخصصی برای مواردی که سیستم رفت و برگشت هوا به طور زاویه دار تعبیه شده باشد مورد استفاده قرار می‌گیرند. تفاوت این نوع دریچه هوای آهنی با دیگر انواع، فقط در نوع پره‌های آن می‌باشد که به شکل حرف زد انگلیسی هستند. این نوع از دریچه هوا نیازی به وجود دمپر ندارد.
دریچه هوا پلاستیکی (دریچه هوای کولری)
از دیگر انواع دریچه هوا می‌توان به دریچه‌های هوای پلاستیکی یا همان دریچه کولر اشاره کرد . این نوع دریچه‌های هوا به طور معمول در دستگاه‌های هواسازی از قبیل کولر پنجره ای یا اسپلیت و دیگر انواع هواساز اعم از دمنده و مکنده هوا قابل استفاده می‌باشد. از برتری‌های دریچه هوای پلاستیکی نسبت به دیگر انواع دریچه هوا می‌توان به وزن بسیار سبک‌تر، نصب و کارایی راحت تر و قیمت ارزان‌تر آنها اشاره کرد؛ که همین باعث توسعه استفاده این نوع از دریچه‌های هوا شده است.
این نوع از دریچه‌های هوا دو سری تیغه افقی در سمت جلو و عمودی در عقب دارند. تیغه‌های جلویی این نوع دریچه هوا هم مسیر هوا را کنترل می‌کند و هم دمپر دریچه هوا به حساب می‌آیند. به طور معمول دمپرهای مورد استفاده در این نوع دریچه‌ها، دمپر دستی می‌باشد که دارای یک دسته برای کنترل دستی پره‌هایش است. فریم و چهارچوب دریچه‌های هوای پلاستیکی یک سره بوده و ظاهری شیک دارند که آنها را از کاور رنگی بی‌نیاز می‌کند. این مورد نیز یکی از دلایل دیگری است که استفاده از آنها را هرچه بیشتر توسعه داده است.
انواع دریچه هوای پلاستیکی
انواع مختلف و متنوعی از دریچه‌های هوای پلاستیکی وجود دارد. در این میان، معروف‌ترین و پرکاربردترین انواع دریچه هوای پلاستیکی عبارتند از دریچه هوای پلاستیکی شبکه‌ای و دریچه هوای پلاستیکی چهارسمتی سقفی. هردوی آنها به راحتی نصب و استفاده شده و هم با وجود دمپر و هم بدون وجود آن کار می‌کنند. به خاطر پلاستیکی بودنِ این نوع دریچه‌های هوا می‌توان آن را در محیط‌های شرجی هم بدون نگرانی از زنگ زدن استفاده کرد.
جمع بندی
در این مطلب درمورد دریچه‌های هوا صحبت کردیم. اول در مورد ماهیت و کاربرد آنها و سپس در مورد جنس‌های مختلف آن صحبت کردیم که عبارتند از پلاستیکی، فلزی و چوبی ام دی اف. در ادامه انواع مختلف دریچه‌های هوای آلومینیومی و آهنی و ویژگی‌های هریک را بررسی کردیم. ه بررسی انواع دریچه‌های هوای پلاستیکی پرداختیم .
منبع : سازه صنعت
