تربیت فرزندان در سنین مختلف روش های متفاوتی را تقاضا می کند. برای اینکه بتوانید رفتار با پسر نوجوان را به صورت صحیحی برقرار کنید، بایستی از صبر و شفقت برخوردار باشید. با توجه به شرایطی که امروزه وجود دارد، رفتارهایی که از نوجوان تان سر می زند بسیار چالشی محسوب می شود. در دنیای امروز، نوجوانان زندگی در انزوا را بیشتر ترجیح می دهند و تمایل به انجام ارتباط به صورت مجازی و بازی های آنلاین دارند.
رشد نوجوان تنها منوط به جسم او نمی شود؛ بلکه در تمام ابعاد روحی و جسمی در حال ارتقا است. پدران و مادران هوشیار همیشه حمایت های خود را برای فرزندانشان دارند؛ آن ها کمتر صحبت کرده و بیشتر عمل می کنند. به این ترتیب، می توانند بیشتر در جریان رشد نوجوان خود قرار گرفته و ارتباط عمیق تری با او برقرار نمایند.
اتفاقاتی که در بدن و مغز پسر نوجوان رخ می دهد
ایجاد تعادل در رفتارهایی که از یک نوجوان رخ می دهد توسط هورمون هایی انجام می شود که در این سنین داخل بدن او ترشح می گردند. این تغییرات، نشانگر آغاز سن بلوغ هستند و معمولاً بین ۱۱ تا ۱۵ سالگی آغاز می شوند. در این بازه زمانی، نوجوان پا به مرحله بلوغ گذاشته و تحولات سریعی را در جسم خود احساس خواهد کرد. پسران نوجوان در دوران بلوغ، شاهد رشد قد و عضلات شان خواهند بود. صدای پسرها در سن بلوغ شروع به بم شدن نموده و به سمت مردانه شدن می رود.
پسران نوجوان علاوه بر تجربه دگرگونی های جسمانی، تحولات روحی-رفتاری را نیز خواهند داشت و و والدین بیشتر شاهد پرخاشگری نوجوان خود خواهند بود. یک نوجوان در دوران بلوغ، هیجان زیادی دارد و احساسات او وارد دنیای جدیدی می گردد. همین تغییر ایجاد شده در احساس و رفتار آن ها باعث می شود تمایل بیشتری به داشتن ارتباط های جنسی داشته باشند و به این ترتیب، احساسات و رفتارشان نسبت به جنس مخالف تغییرات زیادی خواهد داشت.
مغز فرد نوجوان در دوران بلوغ نیز به رشد خود ادامه می دهد و در حال کامل شدن است. منطقه ای از مغز که عملیات تصمیم گیری را انجام می دهد، در این دوران هنوز سیر تکاملی را طی می کند و اغلب تا ۲۵ سالگی به این فرآیند ادامه می دهد. در نتیجه، نوجوان تحت تاثیر تغییراتی که در این ناحیه از مغز به وجود می آید، قرار گرفته و انتخاب رفتار والدین با فرزند، وارد پیچیدگی های جدیدی می شود.
پسر نوجوان ممکن است چه رفتارهای خطرناکی داشته باشد؟
معمولا گفتگو درباره رفتارهای یک نوجوان، منوط به اعمال خطر آفرین می باشد که نگرانی هایی را برای والدین ایجاد نموده است. درگیری های رفتاری که در دوره بلوغ متوجه پسر نوجوان می شود عبارتند از:
- انجام رانندگی با شجاعت بیش از حد و حداقل احتیاط
- استفاده از تلفن همراه در زمان انجام کارهای پرخطر
- ورود به روابط جنسی مراقبت نشده
- استفاده از مواد مخدر
- مصرف الکل و مشروبات مضر
- سیگار کشیدن
- انجام حرکاتی که باعث به وجود آمدن دعوا و خشونت می گردد
- جسارت بیش از حدحضور در فعالیت های تفریحی نامطمئن
رفتارهایی که در این دوران برای فرد نوجوان به وجود می آیند، بر اثر وجود عوامل زیادی شکل می گیرند که یکی از مهم ترین آن ها، بخش کنترل کننده تکانه ها در مغز می باشد که هنوز به درجه تکامل 100 درصد نرسیده است.
شخصی که در سنین نوجوانی قرار دارد، شدیداً به دنبال استقلال طلبی بوده و به واسطه این احساس، خود را وارد حرکاتی می کند که خطر آفرین هستند و موجب مطرح شدن شخصیت او در میان اطرافیان می گردند. از دیگر دلایل بروز چنین حرکاتی در نوجوان، می توان به تحریک شدن از طرف هم سالان اشاره کرد که به عنوان یک اهرم بسیار قدرتمند عمل نموده و نوجوان را به هر سویی سوق می دهد. وجود استرس و نگرانی هایی که در خارج از مغز نوجوان وجود دارد، می تواند باعث به وجود آمدن چنین رفتارهایی در او گردد.
والدین در رفتار با پسر نوجوان خود باید به چه نکاتی دقت کنند؟
برای داشتن یک ارتباط خوب و سالم با فرزند نوجوان خود، می توانید نکاتی که در ادامه گفته می شود را رعایت کنید.
- تعیین حدود و قوانین برای رفتارهایی که مورد قبول والدین و نوجوان است، بسیار ضروری می باشد. قوانین گذاشته شده بر اساس ارزش هایی شکل می گیرد که برای هر دو طرف مشترک است و در جهت افزایش هماهنگی میان طرفین و جلوگیری از بروز خطرات بلوغ پیش می رود.
- بعد از قرار دادن قوانین، بایستی تضمینی برای رعایت آن ها گذاشت. این تضمین به صورت انجام توافق هایی در مورد عواقب ناشی از نقض قانون انجام می شود. تنبیهاتی که در این مرحله در نظر گرفته می شود، بایستی متناسب با سن نوجوان باشد. برای مثال، می توان محدودیت هایی را در استفاده از اتومبیل برای فرزند در صورت رعایت نکردن قوانین قرار داد.
- به نوجوان فرصت جبران اشتباهات را بدهید تا بتواند تلاش خود را برای جلب اعتماد شما به کار ببندد. برای مثال، اگر به او پیشنهاد بدهید که بعد از دعوا برای برقراری روابط با دوستانش اقدام کند، حس اعتماد به نفس را در او افزایش می دهید
- هیچوقت از تنبیهات شدید استفاده نکنید؛ زیرا بی اثر ترین جواب ممکن را دریافت خواهید کرد و به نتیجه مطلوب نخواهید رسید.
ارتباط بین مادر و پسر نوجوان
همزمان با رشد پسرها، روابط آن ها با مادرشان وارد مراحل دشواری می شود و شکاف هایی در این ارتباطات به وجود می آید. جدا شدن از مادر یکی از نشانه های دوران بلوغ است و استقلال فرد نوجوان را به تصویر می کشد. در این دوران، معمولا نوجوانان پسر ارتباط کاری بیشتری با پدر خود برقرار می نمایند؛ در صورتی که این حس را به میزان کمتری نسبت به مادر خود دارند.
بر اساس تحقیقاتی که پژوهشگران انجام داده اند، پسرهایی که درگیری های بسیاری با مادر داشته اند، در دوران بلوغ خود، ارتباط صمیمانه تری با دوستانشان برقرار نموده اند. وجود روابط صمیمی میان والدین و فرزندان باعث می شود تا در هنگام شروع دوران بلوغ، این ارتباط همچنان پایدار بماند و کم ترین میزان چالش را داشته باشد.
ارتباط بین پدر و پسر نوجوان
پسر نوجوان در دوران بلوغ، احساس بیشتری از مرد بودن را تجربه کرده و تمایل دارد اولین الگوی زندگی خود، یعنی پدرش را سر مشق رفتارش قرار دهد. از این رو، ارتباط پسر با پدر عمیق تر شده و گسترش بیشتری پیدا می کند. ارتباطی که میان پدر و پسر در این دوران شکل می گیرد، ممکن است دو حالت داشته باشد.
بعضی از پسرها در دوران نوجوانی، ارتباط صمیمانه تری با پدر خود برقرار می کنند و سعی دارند در کارهای روز مره با او مشارکت نمایند و به این ترتیب، روند سریع تری را در مرد شدن طی کنند. اما عده ای از پسرها با توجه به سابقه عاطفی و ارتباط نادرستی که با پدر خود داشته اند، ممکن است این رابطه صمیمی را تجربه نکنند و تمایلی به نزدیک شدن به پدران خود نداشته باشند. در نتیجه، مسیر مخالفی را طی نموده و روز به روز فاصله میان خود و پدر را بیشتر کنند.
پناه سبز یک مجموعه قابل اعتماد برای والدین می باشد چرا که مشکلات نوجوانان و والدین آن ها را به خوبی درک کرده و سعی در برطرف کردن آن ها دارد. پناه سبز با ارائه کتاب های روانشناسی و برگزاری دوره های آموزشی به والدین کمک می کند تا چالش هایی که با فرزندان خود را دارند، به حداقل برسانند. بنابراین اگر شما نیز فرزند نوجوان دارید بهتر است که از دانش این مجموعه بهره ببرید.
سخن پایانی
پسرهای نوجوان قابلیت زیادی در ایجاد رابطه با افراد ندارند و بیشتر آن ها با تحمل سختی فراوان، با زبان شان احساس خود را بیان می نمایند. یکی از سختی های پرورش فرزند دقیقا از همین دوران نوجوانی شروع می شود که والدین بایستی درک عمیقی نسبت به رفتار او داشته باشند و بدانند که او ممکن است نتواند فکر و احساسش را با والدینش در میان بگذارد.
در چنین مواقعی، ممکن است پدر و مادر ناامید شوند و حس کنند فرزندشان دیگر به آن ها توجهی ندارد؛ اما با داشتن آگاهی های لازم، می توانند از این موقعیت در جهت مثبت استفاده نموده و فرزندشان را در مسیر صحیح قرار دهند. ایجاد ارتباط صمیمی میان والدین و نوجوانان از طریق انجام صحبت های کوتاه و لذت بخش میسر است و باید توجه داشت در هنگام حرف زدن با او، تماس چشمی بیش از اندازه نداشته باشید.
از مهم ترین معضلات دوران نوجوانی، داشتن حس پرخاش گری و هیجان است. والدین می توانند با حفظ آرامش و صبر، از ایجاد موقعیتی غیر قابل کنترل جلوگیری کنند. پدر و مادری که در هنگام ارتباط با فرزندشان، عصبانیت خود را نشان دهد، احساس نداشتن پشتیبان برای نوجوانی که به والدین خود را یک حامی می بیند را سبب می شود. هنگامی که با پسر نوجوان خود گفتگو و مکالمه ای دارید، بهتر است زمانی را برای اندیشیدن اختصاص دهید تا او اطلاعات دریافت شده را پردازش کرده و از اخذ تصمیمات فوری و بدون فکر جلوگیری کند.
